(Protokół wszedł w życie 1 października 1994 r.) Sygnatariusze tego Protokołu zdecydowali się udoskonalić procedurę dotyczącą Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności i uzgodniły, że:
Artykuł 3
Artykuł 44 Konwencji otrzymuje brzmienie:
„Prawo do wniesienia sprawy do Trybunału mają wyłącznie Wysokie Układające się Strony, Komisja oraz osoby fizyczne, organizacje pozarządowe i grupy osób, jeśli złożyły skargę na podstawie artykułu 25″.
Artykuł 5
Artykuł 48 Konwencji otrzymuje brzmienie:
„1. Następujące podmioty mogą wnieść sprawę do Trybunału pod warunkiem, że zainteresowana Wysoka Układająca się Strona, jeśli tylko jest jedna, lub Wysokie Układające się Strony, jeśli jest ich więcej niż jedna, podlegają obowiązkowej jurysdykcji Trybunału, a w przypadku gdy jej nie podlegają, za zgodą zainteresowanej Wysokiej Układającej się Strony, jeśli jest tylko jedna, lub zainteresowanych Wysokich Układających się Stron, jeśli jest ich więcej niż jedna:
a) Komisja;
b) Wysoka Układająca się Strona, której obywatelstwo posiada domniemany pokrzywdzony;
c) Wysoka Układająca się Strona, która skierowała sprawę do Komisji;
d) Wysoka Układająca się Strona, przeciw której skarga została złożona;
e) osoba fizyczna, organizacja pozarządowa lub grupa osób, która złożyły skargę do Komisji.
2. Jeśli sprawa została skierowana do Trybunału wyłącznie na podstawie ustępu 1 lit. e), przekazywana jest najpierw zespołowi orzekającemu, złożonemu z trzech członków Trybunału. W zespole orzekającym zasiada z urzędu sędzia wybrany przez Wysoką Układającą się Stronę, przeciw której została złożona skarga, a w przypadku braku takiego sędziego – inna osoba wyznaczona przez Wysoką Układającą się Stronę do pełnienia funkcji sędziego. Jeżeli skarga została złożona przeciw więcej niż jednej Wysokiej Układającej się Stronie, skład zespołu orzekającego będzie odpowiednio rozszerzony.
Jeśli sprawa nie stwarza poważnych problemów co do wykładni lub stosowania Konwencji i jeśli z żadnych przyczyn nie jest konieczne rozpoznanie sprawy przez Trybunał, zespół orzekający może zadecydować jednogłośnie, iż nie będzie ona przezeń rozpoznawana. W takim przypadku Komitet Ministrów podejmie decyzję zgodnie z postanowieniami artykułu 32, czy miało miejsce naruszenie Konwencji”.
M.P.