Konwencja została podpisana w Rzymie 4 listopada 1950 r. przez dwanaście ówczesnych państw członkowskich Rady Europy. Weszła w życie po uzyskaniu wymaganej liczby ratyfikacji 8 września 1953 r. Obecnie stronami Konwencji jest 47 państw europejskich. W stosunku do Polski Konwencja weszła w życie 19 stycznia 1993 r., natomiast od 1 maja 1993 r. Polska uznaje jurysdykcję Europejskiego Trybunału Praw Człowieka do przyjmowania skarg indywidualnych.
Katalog podstawowych praw i wolności, zawarty w pierwotnym tekście Konwencji był stopniowo uzupełniany i rozszerzany w kolejnych Protokołach dodatkowych nr 1, 4, 6, 7, 12 i 13 Konwencji. Polska jest stroną Protokołów nr 1, 4, 6, 7 oraz 13 (uzupełniających zakres praw i wolności chronionych Konwencją), a także Protokołów nr 11 oraz 14 (reformujących system skargowy).