Konwencja o prawach dziecka – międzynarodowa konwencja przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 20 listopada 1989 roku. Dokument ten obowiązuje niemalże we wszystkich krajach świata. W maju 2010 roku liczba ratyfikacji wynosiła 193 z wyjątkiem Somalii i USA. W konwencji tej zostały zapisane wszystkie prawa dziecka.
Podpisanie Konwencji było dla Polski jednym z ważniejszych osiągnięć w dziedzinie Praw Dziecka.
Treść konwencji składa się z preambuły i 54 artykułów. Formułując katalog kierowano się takimi zasadami jak:
- dobro dziecka,
- równość: każde dziecko jest równe bez względu na pochodzenie, płeć, narodowość, it.
- poszanowanie odpowiedzialności i praw obojga rodziców,
- pomoc państwa.
- dziecko jest podmiotem samodzielnym, ale ze względu na niedojrzałość fizyczną i psychiczna potrzebuje opiekuna i ochrony prawnej,
- jako istota ludzka dziecko wymaga poszanowania tożsamości, godności oraz prywatności,
- najlepszym środowiskiem wychowania dziecka jest rodzina,
- państwo ma wspierać rodzinę, a nie wyręczać jej w jej funkcjach.
Katalog praw i wolności obejmuje prawa cywilne, polityczne, kulturalne, socjalne i ekonomiczne.
Polska konwencję te ratyfikowała w czerwcu 1991 roku z kilkoma zastrzeżeniami i własną interpretacja niektórych przepisów. Pierwsze zastrzeżenie mówiło o tym, że dziecko adoptowane nie ma prawa poznać rodziców biologicznych, zaś drugim zastrzeżeniem dotyczyło wieku, w którym można powołać do służby wojskowej lub działań wojennych. Oba te zastrzeżenia zostały wycofane w marcu 2013 roku.
A.W.
